ข้าวต้มมัด หรือ ข้าวต้มผัด ชื่อนี้น่าจะมาจากกรรมวิธีการทำขนมชนิดนี้นี่เอง ที่นำข้าวเหนียวไปผัดกับกะทิให้หอม มัน ขึ้นเงา ก่อนจะนำมาห่อและมัดด้วยตอกก่อนนำไปต้มในน้ำเดือด ก่อนจะได้รับประทานขนมข้าวต้มมัด รสชาติอร่อย หอม มัน
ประวัติความเป็นมาของขนมข้าวต้มมัด
เชื่อกันว่าข้าวต้มมัดนี้มีที่มาจากข้าวต้มลูกโยน ที่พุทธศาสนิกชนต่างนำมาตักบาตรเทโว ในวันที่องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้เสด็จกลับจากสวรรค์เพื่อไปโปรดพระราชมารดาบนสวรรค์
ตามพุทธตำนาน เล่าว่าองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงปรารถนาจะสนองคุณพระมารดา ในพรรษาที่ 7 หลังจากที่ทรงตรัสรู้แล้ว พระพุทธองค์จึงเสด็จขึ้นไปจำพรรษาบนสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ เพื่อเทศนาพระอภิธรรมปิฎกโปรดพระพุทธมารดาอยู่พรรษาหนึ่งจนกระทั่งถึงวันแรม 1 ค่ำ เดือน 11 จึงเสด็จลงจากสวรรค์ชั้นดาวดึงส์มาประทับที่เมืองสังกัสสะ ประชาชนพากันไปเฝ้าพระพุทธองค์เพื่อทำบุญตักบาตรอย่างเนืองแน่น ทำให้มีผู้ที่ไม่สามารถเข้าไปใส่บาตรได้ จึงได้ทำข้าวต้มลูกโยนขึ้นและใช้วิธีโยนไปใส่บาตรพระพุทธเจ้า และเล่ากันอีกว่าก่อนโยนชาวเมืองก็จะอธิษฐานให้ข้าวต้มหล่นลงไปในบาตร ไม่ให้ไปโดนองค์พระพุทธเจ้า
ส่วนประกอบและวิธีการทำข้าวต้มมัด
ส่วนประกอบในการทำข้าวต้มมัดก็ไม่ได้ซับซ้อนอะไรนัก เป็นสิ่งของที่หาได้ในครัวเรือนทั่วไป นำมาปรุงผสมผสานกัน ได้รสชาติที่หอม หวาน มัน อร่อย ลงตัว ทำให้ข้าวต้มมัดยังเป็นที่นิยมมาจนถึงปัจจุบัน
ส่วนประกอบในการทำข้าวต้มมัด
- กล้วยน้ำว้าสุก 1 หวี
- ข้าวเหนียว 500 กรัม
- หัวกะทิ 400 กรัม
- ถั่วดำ 50 กรัม
- น้ำตาลทราย 175 กรัม
- เกลือ 9 กรัม (1+2/3 ช้อนชา)
สิ่งที่ต้องเตรียม
- ใบตองเช็ดให้สะอาด
- ตอกไม้ไผ่ แช่น้ำข้ามคืน เพื่อให้ตอกเหนียว มัดง่าย
- ซึ้งนึ่ง
วิธีการทำข้าวต้มมัด

- นำถั่วดำไปแช่น้ำ ทิ้งไว้ข้ามคืน จากนั้น นำมาต้มในน้ำเดือด จนกว่าจะสุกนิ่ม ใช้เวลาประมาณ 20 นาที
- ล้างข้าวเหนียวให้สะอาด สัก 2-3 จากนั้นแช่น้ำไว้ประมาณ 3 ชั่วโมง จากนั้น นำมาสะเด็ดน้ำ
- นำหัวกะทิ และเกลือใส่ลงกระทะ ใส่ข้าวเหนียวที่แช่แล้วลงไป ตั้งไฟกลาง ผัดข้าวเหนียวกับกะทิ ให้กะทิงวดและซึมเข้าในเมล็ดข้าว น้ำกะทิจะเคลือบเเมล็ดข้าวเหนียวเป็นเงา
- พอกะทิงวด และเคลือบเมล็ดข้าวเหนียวทั้งหมดแล้ว ให้ใส่น้ำตาลทรายลงไป ผัดต่อจนน้ำตาลทรายละลายเข้ากัน เมื่อเข้ากันดีแล้ว ให้ปิดไฟ พักทิ้งไว้ ให้เย็นตัวลง
- จากนั้นเริ่มห่อข้าวต้มมัด โดยนำใบตองมารองไว้ ในลักษณะหันมุมแหลมเข้าหาตัว ตักถั่วดำเล็กน้อยมาวาง ตามด้วยข้าวเหนียว กล้วยผ่าครึ่งชิ้นวางหงาย และข้าวเหนียว ซ้อนไว้ด้านบน
- จากนั้น จับปลายแหลมของใบตอง ด้านที่หันเข้าหาตัว ม้วนเข้าหากัน ห่อข้าวเหนียวให้แน่น เสร็จแล้ว ให้จับปลายสองข้างพับเข้าหากัน แล้วมัดด้วยตอกไม้ไผ่ให้เรียบร้อย
- เมื่อห่อข้าวต้มมัดทั้งหมดแล้ว นำข้าวต้มมัดไปนึ่ง หรือ ต้มในน้ำเดือด ระยะเวลาประมาณ 1 ชั่วโมง – 1 ชั่วโมงครึ่ง เป็นอันเสร็จ เสิร์ฟขนมขณะยังอุ่น
วันนี้เราก็ได้สูตรข้าวต้มมัดแสนอร่อย หอม มัน กะทิ รับรองได้เลยว่าจะติดใจ หากเพื่อน ๆ อยากลงทำรับประทานในวันว่างหรือจะทำไว้ขายเพิ่มรายได้ ก็น่าสนใจไม่น้อย ข้าวต้มมัดสูตรนี้รับรองได้เลยว่าอร่อย เพียงแค่ทำตามเคล็ดลับเล็ก ๆ ที่เราได้บอกเอาไว้ รับรองว่าการมัดข้าวต้มมัดจะไม่ยากอย่างที่คิดแน่นอน
อ้างอิง : http://beautyinfoo.com/
อ่านบทความ : วิธีทำ “ขนมใส่ไส้” หรือ “ขนมสอดไส่” ขนมไทย หาทานยาก