ขนมข้าวโป่ง เป็นขนมโบราณพื้นถิ่นของภาคเหนือและภาคอีสาน มีชื่อเรียกต่างกันไป แต่ส่วนประกอบหลัก ๆ ทำจากข้าวเหนียวนึ่งเอาไปตำ แล้วใส่ไส้ คลุกกับงาคั่วอีกที เนื่องจากขนมข้าวโป่งเป็นขนมโบราณ หาทานไม่ได้ง่ายนักเพราะเป็นขนมที่ผลิจกันในชุมชน นอกจากจะอร่อยแล้วยังมีประโยชน์อีกด้วย
ประวัติขนมข้าวโป่ง
แต่เดิมขนมข้าวโป่งเป็นขนมที่ชาวนานิยมทำในประเพณีรับขวัญข้าว ช่วงฤดูเก็บเกี่ยว หลังจากที่ชาวนาเก็บเกี่ยวข้าวแล้ว ก่อนจะนำข้าวขึ้นยุ้งฉาง จะมีการประกอบพิธีรับขวัญข้าวโดยการโขลกข้าวโป่ง โดยใช้ข้าวเหนียวที่เพิ่งเกี่ยว นำไปนึ่ง แล้วโขลกจนเหนียวนำไปปั้นเป็นรูปอุปกรณ์การทำนา นำใส่ภาชนะไปวางไว้ที่ทุ่งนา จุดธูปเทียนบูชา เพื่ออัญเชิญพระแม่โพสพขึ้นยุ้งฉาง เมื่อเสร็จพิธีก็นำกระบุงนั้นกลับไปไว้ที่ยุ้งข้าว เพื่อความเป็นสิริมงคล ส่วนข้าวโป่งจะนำมารับประทานในครอบครัว
ส่วนประกอบและวิธีการทำขนมข้าวโป่ง
ขนมข้าวโป่งเป็นขนมพื้นบ้านที่ชาวนาทำเพื่อรับขวัญข้าว และทำไว้รับประทานกันเองในครอบครัว ส่วนประกอบและวิธีการทำจึงไม่ได้ยุ่งยากซับซ่อนอะไรมากนัก
ส่วนประกอบการทำขนมข้าวโป่ง
1. มะพร้าว
2. ข้าวเหนียว
3. น้ำเปล่า
4. งาดำ
5. แป้งข้าวเหนียว
6. เกลือ
7. ถั่วลิสง
8. น้ำตาลทราย
วิธีทำขนมข้าวโป่ง
1. นำข้าวเหนียวมาแช่ในน้ำ ซาวข้าวเหนียว แช่ทิ้งไว้ประมาณ 20 นาที รอจนข้าวเหนียวขึ้นตัว
2. นำข้าวเหนียวที่แช่จนขึ้นแล้วมาเทใส่ครก ตำข้าวเหนียวไม่ต้องละเอียดมาก จากนั้นใส่น้ำอุ่นลงไปผสมในข้าวเหนียว
3. ผสมแป้งข้าวเหนียวลงในข้าเหนียวที่ตำแล้วว ใส่เกลือลงไปพอประมาณแล้วนวดส่วนผสมทั้งหมดให้เข้ากัน
ขั้นตอนการทำไส้ขนม
1. นำมะพร้าวมาขูดให้เป็นเส้นบางๆเล็กๆ
2. นำถั่วลิสงมาบดให้แตกไม่ต้องละเอียดมาก
3. นำมะพร้าวขูดและถั่วลิสงลงคั่วในกระทะให้แห้ง จากนั้นเติมน้ำตาลลงไปให้เกิดรสหวาน
ขั้นตอนการทำขนมข้าวโป่ง
1. นำแป้งที่นวดแล้ว มาปั้นขนาดประมาณลูกปิงปอง แผ่แป้งให้แบนแล้วตักไส้ขนมที่เตรียมไว้ลงไปตรงกลาง ห่อแป้งปิดไส้แล้วปั้นเป็นทรงกลม หรือทรงรี
2. นำหม้อใส่น้ำไว้ประมาณ ½ ของขนาดหม้อ นำไปตั้งไฟ ต้มใจนน้ำเดือด
3. นำขนมที่ปั้นไว้แล้ว ใส่ในหม้อต้มคนแล้วปิดฝาทิ้งไว้ รอจนขนมสุกโดยขนมจะลอยตัวขึ้น จากนั้นใช้กระชอนตักขนมออกมาวางไว้ให้หายร้อน
4. นำขนมมาคลุกกับงาจนทั่วก้อนขนมเป็นสีดำทั้งก้อน
ขนมข้าวโป่งเป็นขนมพื้นบ้าน หาทานไม่ได้ทั่วๆไป แต่ในปัจจุบัน สามารถหาทานได้แล้ว เพราะมีวิสาหกิจชุมชนบางแห่งผลิตออกจำหน่ายแล้ว แต่หากอยากลองทำขนมข้าวโป่งไว้ทานเองก็ทำได้ไม่ยาก หรือจะทำขายส่งตามออเดอร์ก็น่าสนใจไม่น้อย
อ้างอิง : https://bankanomwaan.com
อ่านบทความ : ขนมไข่หงส์ เมนูขนมไทย สูตรโบราณ กรอบนอกนุ่มใน
